Inhoud

Voorhout, Mariakapel

Vlietlanden

Lisse, het Keukenhof

Den Haag, de Paleistuin

Voor de overige krachtplaatsen in het Westen, kijk in het BLOGarchief op de homepagina, rechterzijde

Krachtplaats Voorhout –Mariakapel, RK kerk

Intro

Het begon in 2018. Mijn zusje was net in Voorhout komen wonen; het was april en we zaten te lunchen bij Ons Genoegen. Toen vroeg ze of ik met haar nog even langs Maria wilde gaan. Ik vroeg haar verbaasd wat ze bedoelde. Nou, het Mariakapelletje, bij de kerk! Zei ze. En ze troonde me mee. Ik was totaal verrast! Mijn adem stokte toen ik Haar zag. Wat een prachtige Maria! Wat een Vrouwe! Ik had nooit geweten dat hier een Mariakapelletje was (ik had er nog niet zo lang geleden een ontdekt bij de RK kerk in Sassenheim). Het beeldje dat daar in die kapel staat valt in het niet bij dit beeld. Wat een prachtige Moedergodin. Mooie volle haardracht, met uitbundige krullen. Een hoge toeter van een kroon als blijk dat zij de Koningin is, de Soeverein. Een druiventros als attribuut van Haar vruchtbaarheid. Het Kind kan vrouwelijk of mannelijk zijn. Ik kan hier dus heen wanneer ik wil. Elke dag als ik wil. Wat een cadeau was dat die dag.

Ontstaan Voorhout

Voorhout is oud, staat er in de lesbrief van de Historische Kring Voorhout. Al in 988 schenkt Graaf Dirk II en zijn vrouw Hildegardt de kerk van Voorhout aan de Abdij van Egmond. Historici zijn echt niet eensluidend over het jaartal 988. De één spreekt over 989, een ander over 1064 of zelfs 1083. Feit is wel dat Voorhout of Foranholte toen beschikte over een groot en weids bebost gebied. Het strekte zich uit van Lisse tot Rijnsburg/Oegstgeest en van Katwijk, Noordwijk tot Sassenheim!

In 1064 spreekt men in een open brief aan keizer Hendrik IV echter over een kerk én een kapel. Deze uit turfsteen opgetrokken christelijke kapel werd toen met de Heerlijkheid Foranholte aan het bisdom Utrecht geschonken. Dit duidt er op dat er een kapel voorafging aan de bouw van een kerk, een algemene situatie. Vaak betekent dit ook dat er vóór de bouw van een kapel een heiligdom van prechristelijke aard is geweest. Het gebouw ligt op een verhoogde kleine terp. Overigens vinden we ook de namen ‘de Forenholta’ en ‘Vorholt’.

Natuurlijk woonden er al mensen ver voor dat jaar in deze streek. Onze geschiedenis begint niet bij de middeleeuwen en ook niet pas bij de Romeinen. Dat weten we, aldus de geraadpleegde bronnen, doordat er heel oude voorwerpen in de bodem gevonden zijn. Er zijn Romeinse munten gevonden die ongeveer 2000 jaar oud zijn. In 1907 werden er in de buurt van de Rijnsburgerweg 18 bronzen bijlen en een beitel gevonden. Ze zouden minstens 3500 jaar oud zijn. Ze zijn te zien in het RmO te Leiden.

Deze schat van achttien bronzen bijlen en één beitel is in het voorjaar van 1907 bij Voorhout gevonden. Het zijn voornamelijk hielbijlen uit het begin van de midden-bronstijd en wel van het type dat vooral in Noord-Wales werd gemaakt. Spectraalonderzoek naar de samenstelling van het brons wees uit dat het veel lood bevatte, een kenmerk van brons uit die streek. Kennelijk gaat het om de handelsvoorraad van een reizende bronssmid, van daar afkomstig en overzee hierheen gekomen. Hij is de Rijnmonding opgevaren en heeft daar een plek gekozen om zijn kostbare voorraad te verbergen: in het veen naast de strandwal, waar nu Voorhout ligt. Hij heeft de bijlen nooit meer opgehaald. Is hij omgekomen of heeft hij de plaats niet meer terug kunnen vinden? Bron: Verleden Land, Amsterdam 1981, pag. 53.
beeldbankvoorhout.nl

Vanaf 3500 voor de christelijke jaartelling, legt verder de “Atlas van Nederland in het Pleistoceen”, uit, waren langs de gehele westkust rijen strandwallen ontstaan met lage duinen. (…).Tussen de strandwallen en het hooggelegen Pleistocene land ging de veenvorming (..) onverminderd door: rond 1500 voor de christelijke jaartelling was half Nederland met veen bedekt. Langs de Zeeuwse en Hollandse kust ( ..) was er een langgerekte strandwallenkust ontstaan. En we weten dat er op die strandwallen bewoning was.

Het gaat nog verder terug. Zuid-Holland, schrijft Jeroen van Zoolingen in zijn “Het verleden van de velden”, is als land een van de jongste provincies van Nederland. Zo’n 6000 jaar geleden was het een waddengebied: half land, half water. Rond die tijd werden er (…) lange zandruggen gevormd (…) , de eerste strandwallen. De eerste plekken die bewoonbaar werden en er trokken al snel mensen heen die er leefden van wat veeteelt, wat akkerbouw, jacht en visvangst. Terecht merkt hij op dat de vele generaties die hier geleefd en gewerkt hebben onvermijdelijk hun sporen hebben achtergelaten: huishoudelijke afval, begravingen, mysterieuze offers aan onbekende godinnen/goden, fundamenten en onopvallende perceelscheidingen, het is allemaal achtergebleven in de bodem van deze streek.

Het -holte of -hout in de naam Foranholte verwijst naar het duingebied dat toen zeer bosrijk geweest moet zijn; aan de randen kwamen nederzettingen. Deze zogenaamde hoogstammige bossen zijn typisch voor de zandgronden van de Hollandse kust. Voorhout ontstond aan de voorzijde van zo’n bos, maar ook een naam als (het naburige) Noordwijkerhout verwijst naar verwijst naar de aanwezigheid van een bos. Dit geldt zelfs voor de naam Holland, dat is afgeleid van holtland (houtland), aldus de informatie op wikiwand.com

Teylingen

De gemeente Teylingen is in 2006 ontstaan door samenvoeging van Voorhout, Sassenheim en Warmond. De naam is natuurlijk niet nieuw.

Teylingen was in de Romeinse tijd al van belang. In de 1^e eeuw van de christelijke jaartelling legden de Romeinen ten zuiden van Sassenheim de noordgrens van hun rijk langs de huidige Oude Rijn, wat toen de belangrijkste tak van de Rijndelta was. Waarschijnlijk werkten de Romeinen wamen met de in het kustgebied wonende Germaanse stam van de Cananefaten. De vondst van een 2000 jaar oude waterput met een doorsnede van 125 cm bij Sassenheim duidt er op dat hier een relatief grote Germaanse nederzetting was. Dat wil niet zeggen dat de Sassenheimse nederzetting dus ook Cananefaats is. (magazine Historisch Teylingen)

Eeuwenlang blijft Voorhout een speldenknop op de landkaart; het vroegere Voorhout was een gehuchtje van slechts een paar huizen: in 1514 stonden er maar 40 huizen. Warmond is dan vermoedelijk al bewoond als de Romeinen in het jaar 40 naar deze streek komen.

Het beboste Voorhout kende in de vroege middeleeuwen diverse bekende adellijke geslachten: Nagel, Boekhorst, Van der Laan en Van Teylingen. Aan het eind van de twaalfde eeuw woonde op het slot Teylingen het aanzienlijke geslacht Van Teylingen. Vanaf 1150 begonnen de edelen van Teylingen een voorname rol te spelen in deze streek. Het Slot werd een regelmatige verblijfplaats voor de Hollandse gravinnen en graven. De bekendste gravin is Jacoba van Beieren, zij was gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen van 1417 tot 1433. Helaas is er nu alleen nog een ruïne over.

Er was nog een ander kasteel in Voorhout: de Boekenburg of de Boekhorst. Het heeft in de weilanden bij de Boekenburglaan gestaan. Dit slot (van de familie Boekhorst) werd waarschijnlijk al vóór 1500 verwoest. Nog in de 18^e eeuw kon je als je de Boekhorstlaan inliep, de grote ruïne van dit slot zien. Van het slot is nu helemaal niets meer over.

Bartholomeuskerk

Het valt niet zo op, maar als je op de begraafplaats loopt en je bekijkt ook het kleine kerkgebouw erachter, valt op dat dit wel heel dicht bij het grote kerkgebouw van de RK kerk staat. Hoe komt dat? Laten we eerst kijken naar de geschiedenis van de kerk van de rooms-katholieken in Voorhout.

Er is dus die brief waarin staat dat er een kerk in Voorhout aan de abdij in Egmond is geschonken, in 988. Die kerk heeft er vast al een tijdje gestaan in wat toen dus Foranholte, later Foreholte heette. Mogelijk was het Adelbert die hier in Voorhout een kerkje heeft laten bouwen, maar dat is een veronderstelling. Zeker is dat er al eerder sprake was van een heiligdom, in welke vorm dan ook.

De abt van Egmond had dus de zeggenschap over deze kerk gekregen. De mensen betalen belasting aan de abdij. De tienden en die konden ook in nature gedaan worden, bijv. door dieren of producten te leveren.

We slaan een paar eeuwen over. In 1517 begint de Hervoming (Reformatie) van de katholieke wereld. Voor Voorhout betekent dit dat pastoor Martin Janszoon Serrey in 1581, met een deel van de Voorhoutse katholieken, overgaat tot de gereformeerde kerk. Met als gevolg dat de katholieken hun kerk kwijt zijn. De gelovigen kerken dan elders, men weet niet waar; later gaan ze naar Sassenheim, waar twee schuilkerken zijn.

De 80-jarige oorlog vervolgens (1568 – 1648), kende plunderingen door het Spaanse leger dat Leiden en Haarlem belegerde. De bestaande kerk werd in 1574 tijdens het Beleg van Leiden verwoest. Het koor werd voor de protestantse eredienst hersteld. In 1768 werd de kerk hersteld en verbouwd.

Onder het regime van Napoleon (1806 – 1813) moesten de protestanten bepaalde kerken teruggeven aan de katholieken. Na veel gepraat werden in 1809 het schip en de toren overgedragen aan de katholieken maar ook werd besloten dat de kerk in twee stukken werd verdeeld, door gewoon een dikke muur in de kerk te bouwen, van tufsteen, betimmerd met hout. De katholieken kregen het grootste deel van de kerk, want zij waren met meer. Aan beide zijden van de muur werden de diensten gehouden, op afwisselende tijden om elkaar niet te storen. Een heel speciale situatie die je nergens anders in het land vond.

Vervolgens werden in 1881 de toren (die deels al was verbrand in 1873 vanwege een blikseminslag) en het katholieke deel van de kerk afgebroken. Het kleinere deel bleef staan – en dat staat er nog steeds. Onder de houten vloer liggen de grafstenen van de beroemde Voorhoutse familie Boekhorst. De kerk bestaat dus grotendeels uit het tufstenen koor van de middeleeuwse dorpskerk. Dit stukje oorspronkelijke kerkgebouw is bekend onder de naam “Kleine Kerk”. Het heeft dus een lange geschiedenis. Het werd in 1913 verbouwd en gerestaureerd.

De katholieke kerk werd vervolgens in 1882-1883 herbouwd, op 5 meter afstand van het kleine kerkje; in 1883 werd deze in gebruik genomen. Zo is de vreemde architectuur van de grote katholieke kerk en het kleine kerkje van de protestantse gemeente tot stand gekomen.

Die nieuwe Bartholomeuskerk was een glorieuze neogotische pseudobasiliek met slanke toren, ontworpen door E.J. Margry. Zijn neogotische bouwwerken worden wel ‘kathedralen in peutervorm genoemd, ijle bouwwerken met een overdaad aan details’. (kerkboekje Bartholomeuskerk).

Begraafplaats bij de kerk met bloesemende bomen

Mariakapel

In 1973 werd het kerkgebouw van de RK-kerk ingrijpend gerenoveerd en gerestaureerd (en er werden een viertal kapellen ingebouwd): aan de begraafplaatszijde werd een Mariakapel ingebouwd. De Mariakapel is een ruimte in de kerk aan de rechterzijde van het altaar. Deze ruimte is afgesloten van de kerk door glazen wanden, hetgeen betekent dat, als er een mis is, je niet echt in de kapel kan zijn. Aan de zuidgevel kan men dus van buitenaf door een deur naar binnen; de kapel is altijd geopend, ook als er geen dienst is.

In de Mariakapel is het beeld van Maria zeer bijzonder. Haar kroon is een hoge, bestaande uit wingerdtakken, waarin men vogels en druiven kan onderscheiden. Maria heeft een druiventros in de hand, het kindje reikt daar naar.

Het Mariabeeld is gemaakt door kunstenaar Héman, aldus de geraadpleegde bronnen.

In deze ruimte zijn een drietal gebrandschilderde ramen geplaatst. Ze zijn geschonken door de Kruisvaarders van St. Jan……. Een raam toont Maria, onder Haar de halve maan. Ze heeft Haar armen geopend in een zegenend gebaar. Ze is omringd door sterren; haar kleed is rood.

Eigen impressies

foto: Thuya

Zoals ik al aangaf, ik was sprakeloos toen ik deze prachtige Maria zag. Ik zag de Vrouwe, in een gedurfde weergave. Geheel van hout gemaakt, verwonder ik me over dit prachtige kunstwerk. Hoe knap dat je dit van hout kunt maken!

Druiven als symbool van Haar vruchtbaarheid en overvloed. Haar haren zijn overvloedig en ongesluierd, in grote omega-achtige krullen hangt het naar beneden. Maria toont onwesters in Haar gelaat. Het doet me denken aan de Maria die ik zag in de kapel van de kerk in Huissen. Haar gezichtje is madonna-achtig, fijnbesneden, de ogen geloken. Tronend op Haar zetel zit Zij voor mij. Zij is het Mysterie.

Voor mij is zij de Godin, met al haar attributen.

En elke keer als ik bij Haar zit, zie ik weer andere dingen. Ik stond voor Haar voor het altaar en zei Haar gedag, toen mijn blik op de afbeelding aan de voorkant viel, mijn adem stokte: dit is de fleur-de-lis! De zogenoemde Franse lelie, lily of the valley. Zij wordt toegeschreven aan Maria, de Moeder maar zij hoort bij Maria Magdalena, de Geliefde. En ineens zag ik óók cristalclear in dit symbool de gelijkenis met de baarmoeder en de eierstokken.

Een andere keer zie ik Haar haren als de golven van de oceaan; ik zie hoe Haar knieën en benen een perfect hart vormen. En dan weer valt me de vloer van de kapel op, helemaal ingelegd met prachtige tegels met veelzeggende symboliek, de Vrouwe waardig.

Wie is dan die Héman, de beeldhouwer van deze Maria? Het lijkt mij toch dat deze man een bijzondere Maria heeft gemaakt, buiten de geijkte kaders. Ik ga op onderzoek uit. Er blijkt een website over hem te zijn. Daar vind ik na enig zoeken ‘de Madonna’s van Héman’. Als ik dan zoek op Voorhout, zie ik dat hij nog meer heeft gemaakt voor de RK-kerk hier. Maar dan vind ik de informatie over Maria en wie schetst mijn verbazing als ik lees: ‘Madonna-13, Sedes Sapientiae, Voorhout’.

Deze Maria is een Sedes Sapientiae, dit is de Madonna als Zetel der Wijsheid, als Sophia! Alleen heeft Héman haar niet ‘los’ van het kind en met ogen in de verte schouwend afgebeeld, maar in een intiem moment met Haar kind, zoals al zijn Madonna’s want hij heeft er heel veel gemaakt. Het beeld in Voorhout is in 1970 gemaakt.

Mariabeeld in de kerk

Behalve de prachtige Maria op Haar troon in Haar kapel en de afbeelding op het glas-in-lood, staat er in de kerk, op een pilaar, links van het altaar, nog een Maria. Dit beeld is een typisch voorbeeld van een 19^e -eeuwse Maria, ik vind Haar prachtig met haar kroon met fleur-de-lis en scepter (oorspronkelijk de spinrok!). Zij is Koningin van de Hemel en Vorstin van de Aarde.

Onze Lieve Vrouwe

Hoewel de kerk is vernoemd naar een christelijke heilige, zijn de verwijzingen naar het heilige vrouwelijke niet te missen. De tegels in de Mariakapel heb ik al genoemd. De kerk heeft een paar prachtige roosvensters.

kerkfotografie.nl

Leylijn

Bij het Kleine Kerkje, het oudste nog bewaarde gebouwtje van de oorspronkelijke kerk is een leylijn. Die is te vinden aan de linkerkant van het gebouw, bij een zijdeur en daar staat ook een bankje – de toevalligheid van leylijn en bankje is me al vaker opgevallen. Als je op dat bankje zit, ervaar je een tijdloosheid of een voelen in een andere tijdsdimensie. Vóór je het kleine begraafplaatsje van deze hervormde kerkgemeenschap, die ligt mooi in een halve cirkel om het kerkje heen. Je snapt dit beter als je weet dat het gebouwtje de plaats is van het oude koor van de oorspronkelijke kerk.

Het Kleine Kerkje

Begraafplaats

De begraafplaatsen van katholieke kerk en protestantse kerkje waren eerst gescheiden. Toen was de begraafplaats van de katholieke kerk ook nog een waar ‘paradijs’, beschut en met veel bomen. Ik mocht er graag op een bankje onder een grote boom zitten, tijdens mijn ‘tropenjaren’, hier kwam ik tot rust. Helaas moest de begraafplaats heringericht worden om meer plaats te bieden en is daarmee gemoderniseerd hetgeen – ook hier – een kaalslag tot gevolg had. Alles is open nu; mijn bankje is weg en daarmee het heerlijke plekje. Het is natuurlijk wel fijn dat je nu van hieruit makkelijk naar het kleine kerkje kan lopen.

zijkant Kleine Kerkje, met kerkhofje. Bron: Wikipedia

Omgeving

Het allermooiste plekje van Voorhout, ‘het Groene Hart’. Zo wordt de plek waar het Boerhaavehuis staat, genoemd in het boek over dat Boerhaavehuis en haar tuin. Wat mij betreft kan je daar gerust de RK-kerk en het kerkje bij zetten. Dat is op luchtfoto’s heel goed te zien. “Groen, kalm en idyllisch”, dat moet ook de grond van en rond de kerk(en) zijn geweest, een hele verre echo kun je nu nog voelen….. heel ver. Wat dat aangaat, is dat in de tuin van het huis van Boerhaave nog het beste bewaard gebleven. Niet voor niets heette het hier het Kerkebos. Hoe dan ook: voor mij voelt deze driehoek oud, heel oud. Samen met het Boerhaavehuis vormen zij voor mij het heilige centrum van deze plaats.

laan, gezien vanuit de Boerhaavetuin

Bezienswaardigheden

Verder is de ruïne van Teylingen een herinnering aan vervlogen tijden. Op dit moment wordt er (nog steeds) hard nagedacht hoe dit vooral gesloten historisch overblijfsel een actievere plaats in de streek kan krijgen.

Aanvulling

Ik was helemaal de boekjes van het Pelgrimspad vergeten! En Voorhout staat prominent in de editie van ‘Leiden, Haarlem en de Bollenstreek’. Zij zeggen het volgende over het protestantse kerkje: “De huidige (…) kerk is dus het oude koor van de middeleeuwse kerk. Wie goed kijkt, ziet dat dit oude koor opgetrokken is van tufsteen, een natuursteen uit de Eifel in Duitsland, die vóór ongeveer 1300 werd gebruikt”. Het kerkje werd in 1913 vergroot, van baksteen.

Wat leylijnen betreft constateren zij nog heel wat meer dan de dwarsleylijn die loopt ‘over de plaats waar heel vroeger het hoofdaltaar stond.’ Dus dat moet aangevuld worden! Er is sprake van nog méér energie dan ik had begrepen.

Zij vinden ook een oost-west kerk-leylijn – zoals in zo vele kerken te vinden – ‘door het hart van de rk-kerk, van toren van de rk-kerk naar de protestantse aanbouw uit 1913. Ook vinden ze een lijn op ongeveer de plaats van het huidige transept oftewel dwarsschip (dwarsbeuk) van de rk-kerk, de toren van de oude middeleeuwse kerk heeft gestaan!

Bronnen

· Historisch Teylingen, magazine (bijlage van de Teylinger, juli 2021)

· de Atlas van Nederland in het Pleistoceen

· Jeroen van Zoolingen, Het verleden van de velden. Archeologie van de Duin- en Bollenstreek, 2017

· http://www.leylijnen.com/archief.htm

· Historische Kring Voorhout, https://www.hkv-voorhout.nl/

· Boerhaavehuis & tuin, Paul Jochemsz en Boerhaave Boekgroep, 2016 (?)

· Lesbrief Voorhout van de Historische Kring Voorhout

· Dwars op, 125 jaar Bartholomeuskerk, Thema 2008, jaargang 11, nummer 34

· https://www.hemanart.nl/?s=Voorhout

· http://www.rkvoorhout.nl/

· https://kerkfotografie.nl/sint-bartholomeus-voorhout/

· https://www.beeldbankvoorhout.nl/cgi-bin/beeldbank.pl?ident=00390& search=Archeologie!Vondsten&veld=key&inword=2&bool=both&display=gallery&istart=1

· https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Bartholome%C3%BCskerk_(Voorhout)

· Www.wikiwand.com/nl/Voorhout

· praktisch

“De Mariakapel is dagelijks geopend vanaf 09:00 tot 18:00 uur en is te bereiken aan de rechterzijde van de kerk, het hek door van de begraafplaats. U kunt hier altijd een kaarsje branden.”

Boerhaavehuis. Bron: Tijdschrift Holland

Foto’s: schrijfster, tenzij anders vermeld

Vlietlanden, Schipluiden

Bron: Internet

De Vlietlanden is een natuurgebied in Zuid-Holland, beheerd door Natuurmonumenten. Het is een kleiput.

Tijdens een diepe meditatie, werd ik uitgenodigd naar de krachtplek van mijn jeugd te gaan.

Ik was verrast waar ik uit kwam.

Ik liep op drijfhout.

Grote zware boomstammen, die in het water dreven, vastgebonden, om de dijk te beschermen.

Ik speelde met de zoetwaterbranding, die tegen de dijk aan rolde

Zeker tijdens storm werd ik één met water en lucht.

Aan de overkant van het water, was het veenmoeras, waar ik veel met mijn vader kwam.

Alleen mocht ik daar niet komen, kon ik daar niet komen, je moest met een bootje.

In de herfst, brandden we daar het oude hooi.

Ik zie mezelf lopen, met een grote prik brandend hooi, op een vork, hoog boven mijn hoofd.

Wies voor wies aan stekend, de wind laait het vuur hoog op.

Het water in het oude hooi vormt dikke rook, en ik geniet van het verdwijnen en tevoorschijn komen, in die rook.

En dan, windkracht 10, ik trek mijn grote overall aan en hang tegen de wind

Met een oude parasol laat ik me optillen, en land ik in het gras van het talud van de dijk.

Een heerlijke hemelse plek, zo dicht bij de stad, zo ver van de wereld.

s' Avonds als het nu donker is, zie je om dit natuurgebied, een wand van licht.

Van de havens van Rotterdam, Maassluis, Den Haag, Delft, Vlaardingen.

Overdag ben je je daar niet zo bewust van.

Het is hetzelfde gebied waar Maarten het Hart over schrijft, (o.a. In een vlucht regenwulpen),

Hij woonde aan de andere kant van dit gebied.

In dit veenmoeras, wat de Vlietlanden heet, is een gedeelte waar de boeren allen maar kwamen als het heel hard vroor in de winter.

Kleiput, maar daarachter ‘de Hel’. Bron: Internet

Dat heette "de Hel".

Nu weet ik dat dat het land van Vrouw Holle was

De plek waar de energie lichter is

De plek waar je makkelijk in de verschillende werkelijkheidslagen heen en weer kunt reizen.

Iets wat ik blijkbaar veel deed als kind, maar daar geen woorden voor had, en het niet met anderen kon delen.

Bron: Internet

Van oudsher was het veenmoeras een gebied waar de boeren hooiden. Het had een bijzonder kruidig gras, met vele soorten bloemen er doorheen.

Mijn opa had ook een stuk, wat later van mijn vader werd. In de jaren zestig en zeventig was hooien met de hand niet meer rendabel. Boeren wilden van dat land af. Natuurmomunemten kocht dat land op. Zo ook mijn vader, die de zoveelste boer was. Het gebied werd zo groot dat Natuurmonumenten ook een beheerder nodig hadden, dat werd mijn vader.

Het is een bijzonder natuurenclave tussen de steden, waar je kunt zwemmen, schaatsen, roeien, zeilen, en om heen wandelen. Het is helemaal omringd met water.

Margaretha Poot

www.ritueeltheater.nl

Locatie en toegang

Als je bij café Vlietzicht bent, ligt het aan de overkant van het water.

Je kunt om de Vlietlanden heen lopen over veendijkjes, en met pontjes. Het gebied zelf kun je in roeien, bootjes kun je huren bij dit café, maar je mag niet op de Vlietlanden lopen. Te kwetsbare natuur.

Adres
Vlaardingsekade 60
2636 BD Schipluiden
Telefoon: 015-380 88 86
E-mail: info@vlietzicht.com
http://vlietzicht.com

Openingstijden café Vlietzicht
1 april t/m eind september:
Maandag vanaf 12.00 uur. Dinsdag t/m zondag vanaf 10.00 uur.
1 oktober t/m eind maart:
Maandag gesloten. Dinsdag t/m zondag vanaf 10.00 uur.

Route
Vlietzicht bevindt zich op Vlaardingsekade 60, 2636 BD te Schipluiden. Wanneer u uw navigatie programmeert, navigeer dan naar de Willemoordseweg in Schipluiden. Wanneer u deze weg bijna tot het eind uitgereden heeft, gaat u bij het bruggetje rechtsaf. Na 100 meter bevindt zich de parkeerplaats.

Landgoed Keukenhof in Lisse

bron Wikipedia

Geschiedenis van Lisse

In Lisse zijn vondsten verzameld die stammen uit de dertiende eeuw. De vroegste bron die spreekt over ‘Lis’, stamt uit 1182. Het Huis te Dever, Lisse, stamt uit de 14^e eeuw. In de 17^e en 18^e eeuw verrijzen er in het gebied rond Lisse – maar ook elders in de Duin- en Bollenstreek – landhuizen van rijke kooplieden en bestuurders uit de steden. Zij kochten de middeleeuwse kastelen, vaak leeg en in verval geraakt, op en maakten er landhuizen van. Hoewel het huis de Keukenhof eruitziet als een middeleeuws kasteel, is het pas in 1641 gebouwd.

Geschiedenis van het landgoed De Keukenhof

De eerste vermelding van het gebied is “Keukenduin’, door Jacoba van Beieren gebruikt als jachtgrond (1432). De gravin woonde zelf op het slot Teylingen in Sassenheim. In 1641 wordt zoals vermeld, het Keukenhof Huis gebouwd. Het Zandvliet Huis werd in 1665 gebouwd, op grond waar nu de Bloemenexpositie Keukenhof is. Er waren dus twee huizen. Van Zoolingen spreekt overigens over het landgoed Santvliet.

In 1803 worden Keukenhof en Zandvliet één landgoed. In 1809 wordt het landgoed gered van de ondergang doordat een edelman het geheel koopt. Keukenhof Huis wordt tussen 1858 en 1865 omgevormd tot het Keukenhof Kasteel door de bouw van zes torens aan het huis. In de Tweede Wereldoorlog is het kasteel nog gebruikt door de Duitsers. Na de dood van de laatste eigenaar, de graaf van Lynden, is het landgoed een stichting geworden. Ingrijpende restauraties volgden. In 2016 zijn Keukenhof Kasteel en Keukenhof samengevoegd. De stichting heeft het beheer over het landgoed van 238 hectare: ‘de instandhouding en exploitatie van het landgoed.’

Het doel van de eigendomsstichting, aldus de stichting, is om het landgoed Keukenhof en de bloemententoonstelling te behouden voor komende generaties en open te stellen voor publiek. Er zijn verschillende evenementen in de kasteeltuinen.

Leylijn

Volgens Van der Tuin ligt er een leylijn op het landgoed op het duinplateau boven de vijver van het kasteel.

Vleer en Van den Dool noemen in hun opsomming van leylijnen in Nederland en België ‘Keukenhof, in Hollands bloementuin’. Mogelijk loopt de leylijn dus dóór; Vleer en Van den Dool vermelden de leylijn op het landgoed dus niet, maar wel een leycentrum in De Keukenhof, Bloemenexpositie.

De bloementuin de Keukenhof

Een eerste vermelding in de 15^e eeuw heeft het over Cochenduin, dat ‘rode duin’ betekent. De duinen in de omgeving waren van geel zand. Alleen de rode duinen, begroeid met heide (later met bos) gaven een rode kleur! Het wapen van de graven is heel betekenisvol een rode leeuw op een veld van goud.

Waarschijnlijk was dit gebied eens woonplaats van de Hollandse graven. Holland betekent `Holtland', de streek tussen Voorhout en het Haarlemmerhout. Lisse is in 1182 waarschijnlijk de woonplaats van de graaf zijn geweest. Wellicht een buitenplaats.

Volgens de overlevering deed de Keukenhof zoals gezegd eens dienst als de moestuin van Jacoba van Beieren, die op Teylingen bij Sassenheim woonde. De burcht van de graaf bestond waarschijnlijk niet meer maar de tuinen dus vermoedelijk nog wel.

De naam Keukenhof is van de laatste eeuwen.

Leycentrum

Het leycentrum wordt gepositioneerd in het oostelijk deel van het park, niet ver van de weg Lisse - ingang Keukenhof. Vleer en den Dool zouden het niet vreemd vinden als er op deze plek nog eens fundamenten of houten palen van het Hollandse huis werden aangetroffen. Hun pendel verifieert dit als correct.

Deze leylijn maakt deel uit van een grotere leylijn die de Keukenhof-Friezenberg lijn (124 km) wordt genoemd (de Friezenberg is ook opgenomen op de kaart Krachtplaatsen op de website van PanSophia). De lijn loopt “ in nagenoeg oostelijke richting via het oude Aalsmeer, Abcoude en Nigtevegt naar de oude kerk van Bussum (…) de Toverberg bij Ermelo (…) de vijfsprong bij de Friezenberg, ten zuiden van Rijssen (…).”

Praktisch

De toegang tot het landgoed en het parkeren is gratis.
De Bloemenexpositie is een aantal maanden in het voorjaar geopend. Toegangsprijs. https://keukenhof.nl/nl/

Wandelroutes

In de kasteeltuin en het bos is het heerlijk wandelen!

Lida van de Water

Bronnen

Sietske van der Tuin, Het oudste geheim, Fysica van de Heiligheid, 2009

Jeroen van Zoolingen, Het verleden van de velden, Archeologie van de Duin-en Bollenstreek, 2017

Wigholt Vleer & Dick van den Dool, Leylijnen en Leycentra in de Lage Landen,

http://kasteelkeukenhof.nl/nl/footer/over-kasteel-keukenhof/

Informatiefolder Kasteel Keukenhof

Paleistuin, met labyrint in Den Haag

bron: Wikipedia

Hoofdingang van de Paleistuin aan de Prinsessewal

De Paleistuin is een park tussen het paleis Nooreinde en de Prinsessewal. Vroeger werd deze tuin de Princessetuin genoemd. De tuin loopt door tot de Koninklijke Stallen, de ingang van deze Stallen ligt aan de Hogewal. Ze zijn vanuit de tuin bereikbaar.

Geschiedenis

De tuin ligt in de omgeving van het Noordeinde, in de buurt die nu het Hofkwartier genoemd wordt. Een kaart uit 1598 toont een bescheiden siertuin direct achter Het Oude Hof, die grensde aan een landelijk gebied met bomen en weilanden. De tuin is waarschijnlijk kort na 1609 aangelegd: toen kreeg Louise de Coligny, die de weduwe was van prins Willem van Oranje, het Oude Hof als geschenk van de Staten van Holland en West-Friesland. Ze woonde er samen met haar zoon Frederik Hendrik. De naam Princessetuin dateert dus uit de 17^e eeuw. Het was een tuin met geometrische vormen zoals toen gebruikelijk was; rond 1780 echter maakten deze plaats voor slingerende paden door drastische ingrepen.

Nadat de Fransen in 1813 wegtrokken uit de Nederlanden, werd de Nederlandse staat eigenaar van de tuin met het paleis. De Rijksgebouwendienst was de beheerder.

In de 19^e eeuw werd de tuin nog eens opnieuw ingericht, dit keer volgens de inzichten van de Engelse landschapsstijl. De gebruikers en bewoners van het plaeis, de koningen en koningin dus, mochten nu van de tuin gebruik maken. Toen ging de tuin ook Paleistuin heten. Dat was tot 1940. De Duitsers gebruikten het paleis, waarna koninging Wilhelmina het niet meer wilde gebruiken. Later werd het opgeknapt ten behoeve van koningin Beatrix, de tuinen werden toen ook weer grondig onder handen genomen.

De Paleistuin nu

In de 20^e eeuw werd de gemeente Den Haag eigenaar van de tuin en werd de tuin een stadspark dat vrij toegankelijk is. Vanuit het park heeft het publiek zicht op de achterzijde van Paleis Noordeinde.

Labyrint

In de Paleistuin ligt nu een labyrint. Het is het klassieke labyrinth dat 7 windingen kent. Het is een initiatief van Marion Kuíperi, ritueelbegeleider, framedrumster, hoedster Rode Tent Den Haag.

Iedereen kan het labyrinth lopen.

Leylijnen

Van der Tuin plaatst een leylijn bij Paleis Noordeinde, “onderaan de trap naar het bordes, vanaf de paleistuin. Ook geeft hij aan dat er een (dezelfde?) leylijn loopt bij de Koninklijke Stallen en wel bij ‘het Poortgebouw, tevens ingang paleistuin”.

Ervaring

Feit is dat de tuin een serene, vredige sfeer uitstraalt op de zonnige dag dat wij de tuin inliepen om het labyrinth te lopen. We wisten niet waar het lag, dus we zijn vanaf de ingang linksom het stadsparkje doorgelopen. Ons vielen ook de prachtige bomen op die er staan.

Het labyrinth bleek op het grasveldje recht voor het paleis te liggen, met op de achtergrond weer twee van die indrukwekkende bomen. Toeval? Volgens de initiatiefnemer Marion Kuipéri niet, er zou daar een krachtplaats zijn….

De Paleistuin bezoeken

· De tuin is grotendeels toegankelijk voor het publiek, van zonsopkomst tot zonsondergang. De tuin wordt alleen gesloten als er belangrijke gasten op het paleis zijn.

· Openingstijden: dagelijks van 08.00-18.00 uur

· Voorzieningen: speeltuin, ligweide, beeldentuin.

Lida van de Water

foto’s Lida van de Water met toestemming van de personen op de foto

Bronnen

· Sietske van der Tuin, Het oudste geheim, Fysica van de Heiligheid, 2009

· Wikipedia

DE GROTE KERK DEN HAAG

Het artikel over de Grote of St. Jacobskerk in Den Haag is te vinden onder de posts, homepagina, menu rechterkant

KRACHTPLAATSEN IN OEGSTGEEST

Ook deze artikelen o.a. over het Groene Kerkje zijn als posts geplaatst. Vooraf is een artikel over de geschiedenis van Oegstgeest geplaatst.

Het Godinnepad

Pagina's

West